904 Gran Reserva 2009 Rioja, La Rioja Alta

Spanje is als wijnland zeer goed bezig. De diversiteit aan eigen druivensoorten wordt beter in de kijker gezet, de evolutie naar meer elegantie zorgt voor wijnen met minder hout en meer frisheid.  Vergeten streken en druiven worden herontdekt, klassieke stijlen worden in een nieuw kleedje gestopt. In het kader van al die verandering en vernieuwing lijkt het dan ook een anachronisme om bewust te kiezen voor een heel traditionele stijl. Was het juist geen verademing om in plaats van die houterige, versleten oude Rioja eindelijk opnieuw jeugdig, sappig, rijp fruit te proeven ?

Dat is de vloek van vele bekende streken. Voor iedere mooie artisanale Chablis zijn er honderd dunne, schrale, mechanisch geplukte wijnen. Voor iedere authentieke Chianti Classico afkomstig van een handjevol topdorpen zijn er honderden magere en zwakke Chianti’s. Of neem een grote naam zoals Barolo. Ook daar was een nieuwe garde nodig om de streek weer op de kaart te zetten. Met de nodige jeugdige excessen (teveel nieuwe eik, teveel extractie). Maar er werd toch opnieuw gepraat over Barolo. En al zullen de traditionalisten het niet graag toegeven, het gaf hen ook een prikkel om uit een sluimerende apathie te geraken en hier en daar wat versleten vaten te vervangen en nog beter te gaan werken in de wijngaard. Kwestie van die jonge, arrogante snaken eens te tonen hoe een ECHTE Barolo moet proeven. Het resultaat is een nog nooit geziene kwaliteitsexplosie in de regio EN een enorm toegenomen respect voor de traditionele inzichten van enkele pioniers die, wars van alle modes, altijd op topkwaliteit zijn blijven focussen.

Ook in de Rioja streek is er een hernieuwde interesse voor die paar huizen die trouw gebleven zijn aan een traditionele stijl in de beste zin van het woord.   Niet de opportunisten die dachten dat als ze een dunne wijn jaren op Amerikaanse eik staken en dan een netje rond de fles deden, er plots iets zou verschijnen dat op een echte Gran Reserva lijkt. Goede traditionele Rioja zoals goede moderne Rioja vertrekt van verzorgde wijngaarden op een uitstekende terroir. Kleine opbrengsten, manuele pluk, selectie. Ook de vinificatie is niet echt verschillend. Het verschil zit hem vooral in de opvoeding van de wijnen. Maar hier moeten we opletten : nogal gemakkelijk ziet men de moderne stijl als een kortere opvoeding op eiken vaten (en soms meer Franse dan Amerikaanse eik) zodat het fruit meer naar voor komt. Grotendeels juist, maar dat lijkt te impliceren dat de traditionele stijl met jarenlange vatrijpingen dan om hout zou draaien. Maar bij de goede traditionalisten is hout helemaal géén doel maar wel een middel. Een middel om de wijn, het fruit, de tannines, OP TE VOEDEN ; beschaafder te maken, te polijsten. Daarom gebeurt de opvoeding grotendeels op gebruikte vaten : een slechte tactiek als houtsmaak je doel zou zijn.

Tijdens de opvoeding van de Rioja Reserva Ardanza (drie jaar op vat), de Gran Reserva 904 (vier jaar) of de Gran Reserva 890 (6 jaar) worden de wijnen handmatig ELKE ZES MAAND overgestoken van vat tot vat. En daarbij schuwt men het contact met de lucht niet. Het doel is niet alleen de wijn op een zachte manier uit te zuiveren maar ook en vooral de wijn en zeker de tannines te polijsten. Langzaam maar zeker krijgt de wijn een prachtig patina, zoals een antieke eiken kast die ontelbare keren met bijenwas werd ingewreven. Het regelmatige contact met de lucht verslijt de wijn niet maar lijkt, paradoxaal genoeg, de wijnen weerbaarder te maken tijdens de veroudering op fles. Een beetje in de trend van “what doesn’t kill you makes you stronger”.   De beste traditionele Rioja’s verouderen schitterend op fles, vaak véél beter dan de krachtigste fruitbommen in een moderne stijl.

Traditie betekent evenwel niet stilstaan. De essentie, de ziel moet blijven maar details mogen aangepast worden. La Rioja Alta is geen museum. De druiven worden met koelwagens van de wijngaard naar de kelder gebracht. De opvoeding gebeurt zoals 50 of 100 jaar geleden maar de kelder is ultraproper en modern uitgerust. In de Reserva Ardanza zit naast Tempranillo uit de Rioja Alta streek ook sinds kort 20% van een schitterende Garnacha wijngaard in de Rioja Baja streek. Deze La Pedriza wijngaard, op 550 meter hoogte, is bezaaid met grote keien zoals in Châteauneuf du Pape. Het warme, rijpe fruit van deze prachtige Grenache geeft de Reserva Ardanza net dat tikkeltje extra zachtheid, volheid en rijpheid.   Evolutie, géén revolutie, is de leuze bij La Rioja Alta.

Echt traditionele Rioja is een hoogst unieke stijl die je nergens ander kan vinden. Daarom lieten we ons graag verleiden om deze wijnen aan te bieden. Wat vroeger een ‘insider secret’ was begint nu wereldwijd aandacht te trekken en je ziet de beschikbare hoeveelheden gestaag dalen en de prijzen zullen dan ook zeker gestaag stijgen.   De topcuvée Gran Reserva 890 draait al rond de 150 € maar de uitstekende Reserva Ardanza zit nog onder de 30 €.   Tussenin zit de briljante Gran Reserva 904 die nu nog net eventjes onder de 50 € hangt. Uw toegangskaartje tot de wondere wereld van de grote klassieke Rioja wijnen.